Synoptische- en termijnbeoordeling door meteoroloog

Synoptische beoordeling weermodellen

Iedere dag analyseren en duiden KNMI meteorologen de uitkomsten van de Hirlam- ECMWF- en Harmonie-weermodellen. Hieronder leest u hun bevindingen, bijzonder leerzaam materiaal voor wie meer wil begrijpen van het weer op de kaarten en in de grafieken.

Korte termijn tot +48 uur | Guidance meerdaagse modelbeoordeling

Modellen algemene beoordeling tot +48 uur

Opgesteld op woensdag 18 mei 2022 om 11.17 uur
Guidance modelbeoordeling voor Nederland, de Nederlandse kustwateren en de Noordzee, gebaseerd op de HIRLAM run van 12 UTC en de overige genoemde modellen en gidsen met bijbehorende runtijd.

Synoptische situatie
Een zwak noord-zuid georiënteerd koufront, behorend bij een laag noord van Schotland, ligt boven de oostelijke helft van het land en komt vanmiddag nabij de oostgrens tot stilstand. Aan de zuidoostflank van een volgend laag ten westen van Ierland komt komende nacht een zuidelijke stroming op gang en daarmee komt het front als warmtefront weer noordwaarts. Aan het einde van komende nacht bevindt ons hele land zich weer in de warme sector van deze frontale golf, waarvan de golftop donderdagmiddag noord van ons land noordoostwaarts trekt. Op hoogte trekt een kortgolvige hoogtetrog donderdagmiddag noordoostwaarts over het noordwestelijke deel van onze FIR. Het koufront van de frontale golf trekt dan oostwaarts over ons land, gevolgd door het koufront van het Ierse laag. Dit laatste front blijft in de nacht naar vrijdag boven het zuidoosten slepen.

Modelbeoordeling
Donderdag mogelijk actieve en georganiseerde convectie, de eerste episode nabij een randstoring en vooral gevoed vanaf middelbaar niveau. Grote verschillen in de modellen qua activiteit, timing en grootschaligheid. Donderdagmiddag volgen dan waarschijnlijk de zwaarste onweersbuien, op convergentie net voor of op het koufront, en vooral in het zuidoosten gevoed vanaf de grond in een vochtige luchtsoort met hoge onstabiliteitswaarden. Ook hier weer belangrijke verschillen qua omvang, locatie en intensiteit. Het is een complexe situatie waarbij het aanvankelijk nachtelijke convectieve complex op dagelijkse gang (deels) kan activeren. HAP1 heeft na een regenachtige donderdagochtend boven het oosten beduidend meer restantbewolking waardoor in dit model de temperatuur voor de buien uit minder ver oploopt. Ook zien we synoptische verschillen donderdagmiddag, met een thermisch laag boven het zuidoosten in HA40 dat in de andere modellen ontbreekt. HA40 is ook het warmst voor het zuidoosten donderdagmiddag voor de buien uit. Dit afwijkende beeld betekent dat we de kansen in het KEPS op zwaar onweer en zware windstoten ook iets naar beneden bijstellen.

Aandachtspunten
Wind
Bij de eerste convectieve episode komende nacht en ochtend zijn windstoten niet uitgesloten, afhankelijk van de sterkte van de nachtelijke inversie en intensiteit van individuele cellen. Zeker noemenswaardig, maar waarschijnlijk tocht minder heftig dan de Harmonies laten zien. We gaan uit van lokaal 35-40 kn boven zee, boven land 30-35 kn. Grootste kans, met 06 UTC KEPS gridpuntkansen van 50-60% op zware windstoten donderdagmiddag in het zuidoosten bij de tweede convectieve episode. Voor 90+ km/uur zien we ook kansen van 30-40% nabij de oostgrens. Nu is HA40 vaak erg enthousiast en grootschalig met dit soort convectieve windstoten en is het de vraag of er voldoende variatie in het KEPS zit in deze situatie. Andere Harmonieversies van 03 UTC zijn wat minder hevig, vooral HAP1 komt niet verder dan plaatselijk 35 knopen.

Zicht
In een bui matig en vooral op donderdag soms ook slecht zicht.

Temperatuur
Donderdag Tx in het zuidoosten mogelijk 30°C (HA40), afhankelijk van de hoeveelheid opklaringen en de eventuele vorming van een thermisch laagje boven het zuidoosten.

Bewolking
Bij het koufront van vandaag in het uiterste (zuid)oosten later in de middag enkele Cb's, basis 5000 vt, toppen ca. FL130, maar er is een kans dat er enkele CB's kortstondig doorschieten naar FL300-350. Bij de frontale golf kans op Cb's met basis 5000-8000 vt en toppen tot FL400, waarschijnlijk ook vrij veel gelaagde bewolking (warmte-advectie). Donderdagmiddag bij het kofuront Cb's vanaf 3000-4000 vt en toppen in het oosten mogelijk tot ca. FL420. Bij het koufront (donderdag rond 15 UTC boven het westen) kans op stratus.

Neerslag
Een drietal aandachtspunten: 1) Convectie bij het koufront vanmiddag. Enkele buien langs de oostgrens. Regime: MuCape (EC, OpenCharts) 500-1000 J/kg, ca 10 kn effectieve schering. Single cel met bij een verder doorschietende CB ook kortstondig onweer. 2) Convectie bij de frontale golf donderdagnacht/ochtend. Regime: MuCape 500-1000 J/kg, effectieve schering 15-20 kn. Multicells PW 30-35 mm. Randverschijnselen: onweer (zie bijv. EC LTFD), plaatselijk kans op windstoten tot 60 km/uur, boven zee mogelijk tot ruim 70 km/uur. Grote hagel en wateroverlast niet waarschijnlijk. 3) Convectie bij het koufront donderdagmiddag. Regime: MuCape 1000-1500 J/kg, zuidoosten 1500-2000 J/kg. PW 35 mm. Effectieve schering 30-35 kn, goed georganiseerde cellen met actief onweer, kans op zware windstoten 75-100 km/uur (zie bijv. KEPS), grote hagel. Het is echter nog de vraag of de zwaarste convectie niet ten oosten en zuiden van ons land ontstaat en wat de nachtelijke en ochtendconvectie voor effect zal hebben.

Geldig tot donderdag 19 mei 2022 24.00 locale tijd

Guidance meerdaagse

Opgesteld door het KNMI op woensdag 18 mei 2022 om 05.22 uur
Beoordeling lange termijn door meteoroloog

Synoptische ontwikkeling
Een sturend laag boven IJsland zorg aanvankelijk voor een westelijke stroming. Op vrijdag bereikt een actieve randstoring ons land waarbij vooral het zuidoosten zich nog aan de warme kant van het koufront bevindt met mogelijk stevige convectie tot gevolg. Vanaf zaterdag komt het hele aandachtsgebied in de koelere polaire lucht terecht en overheerst hoge druk. In de meeste oplossingen komt geleidelijk een noordwestelijke stroming tot stand. Vanaf eind mei/begin juni laten de meeste oplossing een drukverdeling zien die lijkt op een omega-blokkade, waarvan het nog onzeker is waar de hoogterug precies komt te liggen. Meest waarschijnlijk is boven de Atlantische Oceaan of de Britse Eilanden, dat geldt ook voor het hogedrukgebied aan de grond.

Modelbeoordeling en onzekerheden
Vrijdag is er bij het golvende koufront (als gevolg van een randstoring) kans op vrij grote neerslaghoeveelheden en aan de warme kant van het front (in de laatste runs het uiterste zuidoosten) actieve convectie. Voor Maastricht is er > 60% kans op 10-30 mm. Na passage van dit koufront meest droog, in de periode 23-25 mei een toenemend aantal leden met wat neerslag (geen grote hoeveelheden). Hierna nemen de neerslagkansen weer duidelijk af. De temperaturen doen na vrijdag een duidelijk stap terug met iets te koel weer voor de tijd van het jaar. De kans op de terugkeer van de zomerse warmte bedraagt < 30%.

Samenvatting meerdaagse-periode
Vrijdag regen en in het zuidoosten nog warm met kans op onweer. Tijdens het weekeinde droog, daarna kans op een bui. De middagtemperaturen dalen naar een graad of 20. Op vrijdag is er grote kans op uitgifte van code geel voor onweersbuien (60-90%) voor het zuidoosten van het land.

Samenvatting EPS-periode
Een grote kans (70%) op een vrijwel droog, maar vrij koel weertype. De kans op het terugkeren van het zomerse weer is ongeveer 30%.

Geldig van vrijdag 20 mei tot woensdag 01 juni