Iedere dag analyseren en duiden KNMI meteorologen de uitkomsten van de Hirlam- ECMWF- en Harmonie-weermodellen. Hieronder leest u hun bevindingen, bijzonder leerzaam materiaal voor wie meer wil begrijpen van het weer op de kaarten en in de grafieken.
Korte termijn tot +48 uur | Guidance meerdaagse modelbeoordeling
Synoptische situatie
Een rug van hoge druk bevindt zich boven het zuiden en verplaatst zich vandaag verder zuidwaarts, ten noorden hiervan voert een zwakke (noord)westelijke stroming polaire lucht aan. Een occlusie(restant) verplaatst zich vannacht van west naar noordoost over het land. Op nadering van een geoccludeerd systeem boven de Britse Eilanden wordt de stroming zaterdag zuidwestelijk en neemt in kracht toe. Dit systeem verplaatst zich op enige hoogte in de nacht naar zondag deactiverend van zuidwest naar noordoost over het land, aan het aardoppervlak stagneert de occlusie. Een volgend geoccludeerd systeem beweegt zondagmiddag en -avond van zuidwest naar noordoost over het land en is duidelijk actiever dan de voorganger. Hierachter wordt duidelijk vochtigere lucht aangevoerd.
Modelbeoordeling
In de (noord)westelijke stroming ten noorden van de rug bevinden zich nog enkele buien, indicatief door de modellen ook goed weergegeven. Door een naderende hoogterug en de dagelijkse gang boven land zullen deze buien steeds minder actief worden en zich geleidelijk beperken tot de noordwestkust. De oude occlusie die daarachter aan volgt levert echter boven land nog wel enkele buien op, in Harmonie wat meer en ook zuidelijker dan in EC, naarmate de buien verder oostwaarts trekken blijft hier echter steeds minder van over, valt niet uit te sluiten dat er aanvankelijk nog wat natte sneeuw bij zit. Wegdektemperaturen zullen snel oplopen als de bewolking en neerslag behorende bij de occlusie het land over trekt (nog voldoende bodemwarmte), een enkele plek in het noordoosten zou misschien kort nog rond nul kunnen. De eerste neerslag van de occlusie op zaterdag bereikt in beide modellen het westen aan het einde van de avond. Meer onzekerheid is er over de neerslagsoort. Harmonie komt meteen met sneeuw, in EC is het ook in de huidige run nog steeds een mengvorm waarin de sneeuw overheerst. Belangrijk om in het achterhoofd te houden is het verschil in de methode waarop de neerslagsoort bepaald wordt door beide modellen. Harmonie berekent in elke gridbox de neerslagintensiteit voor zowel regen, sneeuw als graupel. Is 90% van deze mix sneeuw, dan is de neerslagsoort sneeuw. Is dit percentage minimaal 50% en de combinatie van sneeuw + graupel minimaal 90%, dan is de neerslagsoort ook sneeuw. ECMWF daarentegen kijkt naar de vloeibare massa aan het oppervlak (als fractie van de totale deeltjesmassa). Als deze fractie minder dan 1% bij een temperatuur boven 0, dan is de neerslagsoort sneeuw. Als de temperatuur onder het vriespunt ligt mag de vloeibare massa 20% zijn om toch als neerslagsoort droge sneeuw te geven. In dit geval geeft EC natte sneeuw en dat wordt alleen gegeven bij de combinatie van positieve temperaturen en een vloeibare fractie van 1-20%. Bij meer dan 20% is het neerslagtype RASN i.p.v. SNRA. In het geval de temperatuur rond 0 schommelt en de fractie rond 20% kun je dus snel springen van het ene neerslagtype naar het andere neerslagtype.Aandachtspunten
Wind
Op nadering van de occlusie neemt de wind in de loop van zaterdag toe naar ZZW 6-7 Bft. Boven zee komen zware windstoten voor, maar gezien de windrichting komen deze niet ver het land op. Bovendien wordt het wintercriterium voor code geel (90 km/u aan de kust) niet gehaald.
Zicht
Later vanavond en vannacht plaatselijk nevel, bij de rug in het zuiden plaatselijk kans op mist. Reguliere zichtverslechteringen in buien, met de slechtste zichten in winterse neerslag.
Temperatuur
Tn begin van de nacht in het noordoosten -4°C, mogelijk plaatselijk nog iets lager. Morgen overdag een graadje kouder dan vandaag.
Bewolking
Bij de occlusie Cb's 3000-4000 vt, toppen rond FL120. Na passage verder dalende tophoogtes waardoor buiigheid niet of nauwelijks meer mogelijk is. Op nadering van de occlusie van zaterdagavond As en Sc met een geleidelijk dalend basis, op de kust tot aan stratusniveau (daar waar de occlusie aan het aardoppervlak stagneert).
Neerslag
Nabij het occlusierestant enkele buien, plaatselijk nog met korrelhagel of landinwaarts met wat natte sneeuw. Op nadering van de occlusie op zaterdag gaat er aan het einde van de avond neerslag vallen in het westen. Beide modellen hebben de temperatuur zondag om 00 UTC boven het vriespunt in het westen. EC berekent in dat geval alleen droge sneeuw als de vloeibare fractie maximaal 1% is (zie uitleg in de modelbeoordeling). In Harmonie hoeft de vaste fractie (sneeuw + graupel) maximaal 90% te zijn. Het is dus niet zo gek dat Harmonie met droge sneeuw komt. Kijkende naar de progtemps van bijvoorbeeld Rotterdam van zondag 00 UTC zien we een profiel dat volledig onder nul zit met toppen van de bewolking ver boven de -10°C-isotherm. Hierdoor zal de bewolking voor het grootste deel uit ijskristallen bestaan en valt er sneeuw. Alleen op 1,5 m zien we dat de temperatuur iets boven nul ligt. Afhankelijk van de intensiteit van de sneeuw zal deze temperatuur naar 0°C dalen en kan deze accumuleren. Bij te lichte intensiteit zal het smelten het winnen van de toevoer. De sneeuwdichtheid zoals EC die berekent gaat uit van 175-200 kg per kuub. Dat houdt in dat de vuistregel van 1 mm water equivalent sneeuw = 1 cm sneeuw niet opgaat. De sneeuw is vrij nat, dus 1 mm waterequivalent komt eerder overeen met 0.5 cm o.i.d. Soms onderschatten de modellen de opglijding, met name bij zo'n diepe koude laag die nu aanwezig is. Dit kan aanvankelijk voor iets hogere intensiteiten zorgen. In de loop van de ochtend loopt de bovenkant van het frontale pakket oostwaarts, maar in de onderste lagen gebeurt dit niet. Het resultaat is een wolkenpakket dat nog dik genoeg is om coalescentieneerslag te produceren, maar een temperatuur heeft tussen 0°C en -10°C. Bij deze temperatuur zijn de onderkoelde druppels in de meerderheid. Direct gevaar voor het wegverkeer wordt er niet meteen verwacht, omdat deze onderkoelde neerslag ofwel op sneeuw valt, ofwel op wegen met een wegdektemperatuur van 0°C of warmer. De hoogste neerslagintensiteiten worden in het westen verwacht bij deze occlusie, maar de laagste temperaturen verder naar het oosten. Overigens loopt de berekende neerslagactiviteit nog uiteen waarbij EC in het oosten van het land nauwelijks enige neerslag laat zien, en Harmonie de activiteit er pas uit laat gaan oost van ons land. Al met al zou zich dus tijdelijk wellicht een dun sneeuwdekje kunnen vormen. Bij de tweede occlusie van die dag is de activiteit groter. In het zuidwesten en westen valt waarschijnlijk vooral regen of natte sneeuw. Verder naar het noordoosten en oosten toe gaat de neerslag over in sneeuw. Dit zou daar dan 1-3 cm kunnen opleveren.
Synoptische ontwikkeling
Een occlusie boven Nederland trekt oostwaarts weg. Een lagedrukgebied boven Ierland trekt naar de zuidelijke Noordzee en trekt maandag overdag oostwaarts over ons land. Vanaf dinsdag trekt een uitloper van het Azorenhoog van het noordwesten uit over ons land. Het Azorenhoog zelf trekt naar het continent. Aan de noordwestflank wordt hierbij zachtere en vochtigere lucht aangevoerd. Het hoog trekt in de tweede helft van volgende week naar Oost-Europa en verder. Hierdoor kunnen frontale systemen ons land schampen. Aan het einde van volgende week zakt er een hoogtetrog uit ten westen van Ierland. Hierin snoert een hoogtelaag af dat naar Portugal trekt. Het overgebleven deel van de hoogtetrog ligt aan het einde van november boven de Britse Eilanden en ons land bevindt zich dan in een gebied met weinig stroming.
Modelbeoordeling en onzekerheden
Onze omgeving bevindt zich in de koude lucht met temperaturen die ruimschoots beneden het langjarig gemiddelde liggen. Het belangrijkste aandachtspunt is de neerslag bij de occlusie op zondag. Er wordt (natte) sneeuw verwacht, met meerdere leden die een sneeuwdek berekenen dat even kan blijven liggen. De mate van accumulatie hangt sterk af van de neerslagintensiteit en de oppervlaktetemperaturen. De verwachte neerslagintensiteit is in het oosten het kleinst, maar daar is de temperatuur wel onder nul. Na woensdag wordt de verwachting erg onzeker. De wind zoekt duidelijk de zuidhoek op, maar de spreiding in de temperatuur- en dauwpuntspluim is groot. De warme oplossingen laten een Atlantisch lagedrukgebied dichterbij komen en in sommige leden komt er een warmtefront door. In de koudere leden bevinden we ons in de buurt van een hoog. In het laatste geval hangt het er vanaf hoeveel bewolking er dan is zodat het 's nachts kan afkoelen. Een dubbele onzekerheid in het laatste geval dus. Op de langere termijn zien we dat de operationele run een van de koudste leden is. De meeste leden komen met maximumtemperaturen boven het langjarig gemiddelde en vooral de nachten worden warmer.
Samenvatting meerdaagse-periode
Eerst vrij koud met zondag (natte) sneeuw. Met name aan zee vrij veel wind. Vanaf maandag hogere temperaturen en rustiger. Vanaf dinsdag droger en vooral woensdag zonnige perioden.
Samenvatting EPS-periode
Licht wisselvallig. Daarbij geleidelijk iets warmer dan het langjarig gemiddelde.
Geldig van zondag 23 november tot vrijdag 05 december
Nederland
Windverwachting knopen
Windverwachting Beaufort
Windverwachting + luchtdruk
Waddenzee
Windverwachting knopen
Windverwachting Beaufort
Windverwachting + luchtdruk
IJsselmeer en Friese Meren
Windverwachting knopen
Windverwachting Beaufort
Windverwachting + luchtdruk
Zeeland
Windverwachting knopen
Windverwachting Beaufort
Windverwachting + luchtdruk