Synoptische beoordeling weermodellen

Iedere dag analyseren en duiden KNMI meteorologen de uitkomsten van de Hirlam- ECMWF- en Harmonie-weermodellen. Hieronder leest u hun bevindingen, bijzonder leerzaam materiaal voor wie meer wil begrijpen van het weer op de kaarten en in de grafieken.

Korte termijn tot +48 uur | Guidance meerdaagse modelbeoordeling
 



Modellen algemene beoordeling tot +48 uur

Uitgifte: 16/11/2025 05.00 uur LT
 
Guidance modelbeoordeling voor Nederland, de Nederlandse kustwateren en de Noordzee, gebaseerd op de HIRLAM run van 12 UTC en de overige genoemde modellen en gidsen met bijbehorende runtijd.

Synoptische situatie
Een W-O georiënteerde brede frontale zone ligt vrijwel stationair boven ons land. Op enige hoogte is er sterke warmteadvectie door een complex lagedrukgebied ten westen van de Golf van Biskaje. In de frontale zone zijn er meerdere fronten te herkennen, waarbij het dauwpunt een aardige indicatie geeft. Ten eerste bevindt zich ten noorden van de Wadden een occlusie met ten noorden daarvan de echt drogere lucht (Td < 5°C), boven het zuiden van het land een frontaal systeem met het occlusiepunt actueel nabij het zuidwesten. Dit front markeert de scheidslijn van de (zeer) zachte lucht in het zuiden van het land (Td > 9°C). Een hoogtetrog boven België slaat in het frontale systeem boven het zuiden een golf met een afgesloten kern. Vandaag verplaatst deze golf zich noordoostwaarts naar Polen en wordt de stroming noordelijk. De occlusie van deze golf en de eerdergenoemde occlusie ten noorden van de Wadden verplaatsen zich dan zuidwaarts, waarbij de laatstgenoemde zondagavond het zuiden van Limburg verlaat. Op dat moment bevindt het hele land zich dan in de polaire lucht. Vervolgens passeren er de komende dagen enkele occlusies/troggen ons land, waarbij de hoogtetrog van maandagochtend het meest in het oog springt.

Modelbeoordeling
In grote lijnen geen noemenswaardige verschillen tussen Ha43 en EC. Zolang de noordelijke occlusie niet gepasseerd is veranderd er niets structureels in het wolkenbeeld. En wanneer in de loop van de dag de lagedrukkern met golf het zuiden nadert waardoor de stroming afneemt zien we de wolkenbasis op veel plaatsen nog zakken. Ha43 is hierin, zoals gebruikelijk, wat enthousiaster mee dan EC, die waarschijnlijk wat te optimistisch is. Wat EC actueel wel wat beter doet dan Harmonie, is plaatselijk St aan dek (dus mist) berekenen in het zuiden. Bij passage van de hoogtetrog van maandagochtend wat betreft wind(stoten) grote verschillen tussen Ha43 en EC. Ha43 berekent windstoten rond 90 km/u (Pascal 50% kans) en sporadisch zelfs 100 km/u (Pascal 10-20% kans). EC heeft dit convectieve signaal overigens totaal niet en komt niet verder dan 60-75 km/u op de kust. Ha43 oogt wel realistischer, maar wat aan de zware kant. Voorlopig houden we het op een enkele windstoot van 90 km/u bij een stevige bui. Verder hebben beide modellen vooral in het noordoosten een signaal voor onweer, wat gezien de hoogte van de toppen en vooral bijbehorende temperaturen logisch is. Ook het winterse karakter neemt toe, wat vooral in de vorm van korrelhagel zal zijn. EC overdrijft het sneeuwsignaal, zeker ook omdat de onderste laag nog sterk opgewarmd wordt door het relatief warme zeewater. Enkele natte sneeuwvlokken zijn bij een stevige bui bij de hoogtetrog wel mogelijk.Aandachtspunten

Wind
Actueel een 5 Bft in de kustdistricten. Na occlusiepassage trekt de wind in de loop van maandag weer aan naar 6-7 Bft (en een kleine 8 Bft, grotendeels een convectief signaal) met volgens Harmonie vooral bij passage van de hoogtetrog windstoten rond 90 km/u bij de buien boven zee en op de kust. EC komt bij lange na niet aan 90 km/u en omdat Harmonie vaak wat overdrijft, waarschuwen we vooralsnog niet voor windstoten. In de loop van maandagmiddag neemt de wind af en verdwijnen de zware windstoten.

Zicht
Vooral in de zuidelijke helft matig tot slecht, op sommige plaatsen mist (St aan dek). Vannacht zal op veel plaatsen het zicht alleen maar slechter worden. Pas achter frontpassage in de loop van de ochtend van het noorden uit oplopende zichten. Het zuiden van Limburg houdt tot in de avond slechte condities. Bij de buien vanaf later vanavond matige zichten, vooral bij winterse neerslag mogelijk slecht.

Temperatuur
In het zuiden is nog steeds zachte lucht aanwezig, deze trekt nu wel naar het zuiden weg. Vanavond voor de occlusie uit berekent Harmonie al temperaturen net boven het vriespunt in de hut en vorst aan de grond. In de nacht naar maandag stijgt de temperatuur echter licht door de komt van bewolking die bij de occlusie hoort. Gezien de nog aanwezige bodemwarmte (T-ondergrond is nog rond 10°C) gaan we niet uit van gladheid, ook bruggen en viaducten komen hoogstwaarschijnlijk niet onder het vriespunt (dalen kortdurend vanavond naar waarden rond 1°C).

Bewolking
De noordelijke helft (zeegebied) van de FIR overwegend goede condities (Sc-bewolking) in de droge en koude lucht. Bij de frontale zone St, en boven land vooral aan de zuidflank en bij de golf met een basis beneden 500 vt met op sommige plaatsen in het zuiden St aan dek. In de loop van de ochtend van het noorden uit opklaringen, in het zuidoosten komen die pas (laat) in de avond. Vanavond van het noorden uit toenemende bewolking op nadering van de occlusie met op passage daarvan Sc en enkele ondiepe Cb's, maar wel grotendeels in het ijs (toppen rond -10°C, ca. FL110). De Limburgse heuvels maken maandagochtend nog kans op kortdurend wat St bij passage van de occlusie door stuw. Bij de hoogtetrog neemt de onstabiliteitsdiepte in het noordoosten van de FIR tijdelijk toe naar FL200 met toppen van ca. -30°C (duidelijke onweerskans, zeker boven zee). Elders veelal FL150-180 met toppen rond -25°C. Na passage dalen de toppen weer naar ca. FL100.

Neerslag
Op veel plaatsen regen en motregen, vooral in het zuiden door de hoogtetrog mogelijk wat buiig van karakter. In de ochtend geleidelijk afnemende intensiteiten en van het noorden uit droog wordend. Bij de occlusie later vanavond wat buiige regen. Achter de occlusie buien met een toenemende kans op korrelhagel en bij passage van de hoogtetrog bij een wat steviger exemplaar mogelijk ook wat kletsnatte sneeuw, maar waarschijnlijk alleen herkenbaar door de echte liefhebber. Verder bij de hoogtetrog vooral in de Duitse Bocht kans op onweer, mogelijk ook in het noordoosten van ons land.

geldig tot maandag 17 november 2025 24.00 locale tijd



 

Guidance meerdaagse

Uitgifte: 16/11/2025 05.46 uur LT
 
Beoordeling lange termijn door meteoroloog

Synoptische ontwikkeling
Aan de oostflank van een hogedrukgebied tussen Schotland en IJsland voert een noordelijke stroming van origine arctische lucht aan. In deze stroming ontwikkelt zich een lagedrukgebied dat ons land komende woensdag bereikt, om vervolgens opvullend naar de Baltische staten te bewegen. Onder invloed van een laag zuid van Groenland beweegt het eerdergenoemde hogedrukgebied zich vervolgens naar wateren west van Portugal, waarbij komende vrijdag een deel van dit hoog ons land als rug passeert. Vervolgens krijgt ons aandachtsgebied waarschijnlijk te maken met een (licht) wisselvallige (zuid)westelijke stroming tussen hoge druk tussen de Azoren en Portugal en lage druk boven het noorden van Europa. Er zijn echter ook signalen dat deze stroming na komend weekeinde weer geblokkeerd raakt door hoge druk boven het noord(west)en van Europa, afhankelijk van de koers van een lagedrukgebied tussen Newfoundland en Groenland.

Modelbeoordeling en onzekerheden
Tot en met tenminste komende zaterdag bevinden we ons in van origine arctische lucht met daarbij de eerste speldenprikken van de winter. Dit uit zich in buien met een winters karakter (korrelhagel) en later in de week zien de kans op natte sneeuw ook wat toenemen. Dit is vooral het geval bij het duikende laag van komende woensdag. EC berekent dan 30-60% kans op sneeuw, wat gezien de situatie wel erg hoog is. Misschien dat aan de voorzijde van het laag -en vervolgens in de koudere lucht achter het laag- er wat natte sneeuw zou kunnen voorkomen, maar nabij het laag is de lucht hiervoor gewoon veel te vochtig/zacht. Dit zeker in combinatie met de route over het nog relatief warme Noordzeewater. Voor vorming van een dek zit er sowieso nog te veel warmte in de grond. Verder zie we landinwaarts vooral na woensdag de kans op lichte vorst landinwaarts toenemen naar ca. 80%. Ook voor gladheid op uitgebreide schaal zit er nog veel te veel warmte in de grond (T-ondergrond is momenteel nog rond 10°C), maar op (stalen)bruggen en viaducten zouden we vanaf ongeveer dinsdag de eerste gladheid van het seizoen kunnen krijgen. Komende vrijdag lijkt met passage van de rug de koudste nacht te worden, waarbij dieper landinwaarts minima rond -5°C niet zijn uitgesloten. De laatste EPS-runs lieten komend weekeinde een omslag zien naar een zachter weertype onder aanvoering van een (zuid)westelijke stroming waarbij de operationele run dit af en toe steunde, maar ook opties open liet tot verlengen van de “kou”. Dit beeld is vrijwel onveranderd gebleven, zij het dat het komende zaterdag waarschijnlijk sowieso nog aan de koude kant blijft. Het overgrote deel (70%) van de leden berekent nog steeds een vrij zachte en wisselvallige (zuid)westelijke stroming en de rest een min of meer geblokkeerde stroming met vrij koud en overwegend droge condities. De oper van 1512 zit overduidelijk in de laatste groep en markeert zelfs de ondergrens van het ensemble. Of het geblokkeerd raakt op de oceaan heeft min of meer te maken met een lagedrukgebied dat van Newfoundland naar wateren zuid van Groenland beweegt. Bij wat vertraging van dit laag zorgt bijbehorende warmteadvectie voor opbouw/versterking van een blokkade, is dit niet het geval dan leidt dit tot een vrij zachte (zuid)westelijke stroming. De voorkeur geniet nog steeds het laatste, maar de overgang naar een beduidend zachter weertype blijft twijfelachtig.

Samenvatting meerdaagse-periode
Aanhoudend wisselvallig. Geleidelijk kouder met in de nachten en vroege ochtend landinwaarts plaatselijk (nacht)vorst en bij buien een toenemende kans op winterse neerslag, vooral vanaf woensdag.

Samenvatting EPS-periode
Een grote kans (70%) op een overgang naar een vrij zacht en wisselvallig weertype en een kleine (30%) kans op koude en overwegend droge condities.

Geldig van dinsdag 18 november tot zondag 30 november

 

 

Over de Waterkaart Live | Gids

Waterkaart Live is de waterwebsite en app van Nederland. Je vindt hier de belangrijkste gegevens die je als nautische professional, watersporter, zwemmer, waterliefhebber of meteo-geïnteresseerde nodig hebt. Snel en compleet.

Heb je goede ideeën of suggesties, wil je samenwerken of data hergebruiken? Laat het weten, we horen graag van je!
 
Waterkaart Live gratis in je website

Meer weten over Waterkaart Live?
Surfcheck / Waterkaart Live
Rijn en Schiekade 115 F
2311 AS Leiden
Contact opnemen
Kvk: 61380431

post@waterkaart.net
 
Veelgestelde vragen

Download Waterkaart Live
Download Waterkaart Live
 
Download Waterkaart Live, de app voor Android   Download Waterkaart Live, de app voor iPhone en iPad