Synoptische- en termijnbeoordeling door meteoroloog

Synoptische beoordeling weermodellen

Iedere dag analyseren en duiden KNMI meteorologen de uitkomsten van de Hirlam- ECMWF- en Harmonie-weermodellen. Hieronder leest u hun bevindingen, bijzonder leerzaam materiaal voor wie meer wil begrijpen van het weer op de kaarten en in de grafieken.

Korte termijn tot +48 uur | Guidance meerdaagse modelbeoordeling

Modellen algemene beoordeling tot +48 uur

Uitgifte: 08/12/2023 05.16 uur LT
Guidance modelbeoordeling voor Nederland, de Nederlandse kustwateren en de Noordzee, gebaseerd op de HIRLAM run van 12 UTC en de overige genoemde modellen en gidsen met bijbehorende runtijd.

Synoptische situatie
Een zuid(oost)elijke stroming voert aanvankelijk vrij koude en droge lucht aan. Een lagedrukgebied ligt bij Ierland en trekt oostwaarts. Hier zijn twee occlusies aan verbonden. Een eerste (enkel zichtbaar op 850 hPa) bevindt zich momenteel boven het noordoosten. Een tweede occlusie ligt boven het westen van België en hierbij wordt met een zuid(west)elijke stroming vochtiger en minder koude lucht (Td 6-7°C) aangevoerd. Deze tweede occlusie ligt om 06 UTC boven het zuidwesten en komt rond 18 UTC boven het noordoosten aan. In de middag en avond passeert er een hoogtetrog, vooral boven het noorden van de FIR. Zaterdag komen we onder invloed van een actief laag boven de Britse Eilanden. Het occluderende frontale systeem hiervan beweegt in de middag en avond oostwaarts over het aandachtsgebied.

Modelbeoordeling
1) Neerslagsoort. Tw is actueel hoger dan in alle modellen. Harmonies zijn allen een fractie te koud, EC benadert de werkelijkheid het best, al heeft dit model iets te lage dauwpunten. NESO-uitvoer geeft vermoedelijk een iets te hoge sneeuwfractie. De intensiteit lijkt ook net te laag (veelal meldingen van motregen) om Tw op meerdere plaatsen naar nul te krijgen. Accumulatie 1-3 cm nu alleen nog voor Groningen/Drenthe waarschijnlijk. Daar is de Tweg ook het laagst. Kans op andere winterse neerslagvormen gezien progtemps en EC-EPS nagenoeg nul. 2) Mist/St. Mist en St aan dek in alle Harmonies zijn goed te koppelen aan een (smeltend) sneeuwdek in het noorden en oosten i.c.m. het binnenlopen van vochtiger lucht achter de tweede occlusie. Grootste kans in het noordoosten, daar is de kans op accumulatie het grootst. Kan in de nacht naar zaterdag duren. 3) Wind bij de actieve Britse laag. Vooralsnog kleine kansen op het overschrijden van code geel criteria, afgaande op EC-EPS. Limburgse heuvels 30-50% kans op > 75 km/uur, al lijkt dat toch meer voor de hogere toppen van Ardennen/Eifel te zijn. Zondag een fractie hogere kansen, maar nog onzekerheid in de positie en kerndruk van een randstoring.

Aandachtspunten
Wind
Conform modeluitvoer, 8 Bft later op zaterdag in de Harmonies honoreren we (gaat niet samen met convectie). Klein aandachtspunt zijn de windstoten boven de Limburgse heuvels. Ca. 70 km/uur genoemd. Langs de kust zaterdagavond kans op zware windstoten rond 75 km/uur.

Zicht
Slechte zichten worden vooral bij de tweede occlusie verwacht, met name in het noordoosten (smeltend sneeuwdek). In matige sneeuwval vanochtend uiteraard ook slechte zichten. Hoogeveen/Eelde al ca. 1000 m zicht waargenomen in sneeuw.

Temperatuur
EC geeft momenteel de beste leidraad qua temperatuur. HA40 oogt voortdurend te koud.

Bewolking
Pas bij de tweede occlusie en uiteraard in sneeuw (sterk) verslechterende wolkencondities. Lage St en in het noordoosten boven een smeltend sneeuwdek grote kans op mist. We gaan er vanuit dat het mistgebied in de Harmonies wat te groot is omdat het sneeuwdek zich beperkt tot het (uiterste) noordoosten. Echter ook elders is er nog sprake van een soort koude plaklaag waar de hoge dauwpunten overheen schuiven, dus voorzichtigheid blijft geboden met het verwachten van mist. Bij de hoogtetrog Cb's toppen vrijdagavond max. FL150-200. In de nacht naar zaterdag kans op turbulentiestratus, maar modellen variëren sterk in omvang. Vooralsnog lastig daar een uitspraak over te doen. Zaterdag bij het occluderend frontaal systeem een vrij eenduidig beeld in de modellen. Leidraad vormt hier Harmonie, EC onderschat doorgaans de wolkenconditie bij fronten (ook al staat er vrij veel wind).

Neerslag
Tot en met vanochtend vormt de neerslagsoort een aandachtspunt, zie modelbeoordeling. Vandaag overdag geven de progtemps (duidelijk coalescentietemps) aanleiding tot af en toe motregen, mogelijk meer dan de modellen qua neerslag geven. Bij de hoogtetrog enkele buien, boven zee mogelijk met onweer (MuCape ca. 500 J/Kg, schering 20 kn). Zaterdag bij het occluderende frontale systeem stratiforme neerslag (eenduidig beeld in de modellen), de achterzijde zou geleidelijk wat meer convectief kunnen worden met in de Harmonies enkele geisoleerde buien met marginale Cape, maar mogelijk vrij veel effectieve windschering (0-3 km ca. 30 kn). Met 50 kn op 900 hPa verklaart dit ook waarom HA40 in eerdere runs met windstoten van 90 km/uur komt. De vraag is echter of deze geisoleerde convectie zich uberhaupt wel ontwikkeld.

geldig tot zaterdag 09 december 2023 24.00 locale tijd

Guidance meerdaagse

Uitgifte: 08/12/2023 01.48 uur LT
Beoordeling lange termijn door meteoroloog

Synoptische ontwikkeling
Tot en met dinsdag is het stromingspatroon NAO+ met de ontwikkeling van diverse (rand)storingen die over het aandachtsgebied trekken. De randstoring van zondag en in mindere mate die van maandag gaan gepaard met vrij veel wind. Vanaf woensdag 13 december zien we in vrijwel alle leden de opbouw van een sterke Atlantische rug op 500 hPa die moet gaan leiden tot een geblokkeerd stromingspatroon gedurende de rest van de verwachtingsperiode. Aan de grond krijgen we waarschijnlijk te maken met een krachtig hogedrukgebied waarvan de vorm en locatie van het centrum het weerbeeld en temperaturen gaan bepalen.

Modelbeoordeling en onzekerheden
De wind is zondag en maandag een aandachtspunt, maar kans op overschrijding van de code geel criteria voor windstoten is op dit moment niet bijzonder groot. Verder valt er tot en met woensdag met enige regelmaat regen, accumulaties in de periode in de orde van 30 mm. Daarbij is het zacht. Daarna onder invloed van hoge druk meest droog weer (dagelijkse neerslagkans dalend naar 20%). De temperatuurverwachting is onzeker a.g.v. grote onzekerheid in de positie van het centrum van het hogedrukgebied. De meeste leden (en het ensemblegemiddelde) hebben het centrum ten zuiden van ons land. Dit levert een windrichting uit west en normale tot bovennormale temperaturen op. Enkele leden (20-30%, waaronder de 12z-oper) berekenen het centrum pal boven ons land met kans op stralingskou en vorming van mist).

Samenvatting meerdaagse-periode
Zacht, bewolkt en perioden met regen. Zondag en maandag vrij veel wind. Vanaf donderdag meest droog en mogelijk kouder.De kans op waarschuwingen is na vandaag klein.

Samenvatting EPS-periode
Waarschijnlijk (80% kans) blijft het droog. De temperaturen en kans op zon zijn onzeker.

Geldig van zondag 10 december tot vrijdag 22 december